آموزش تحقیق در عملیات

تحقیق در عملیات (به انگلیسی: Operations research) یا پژوهش عملیاتی، یکی از زیرشاخه‌های ریاضیات کاربردی است، که جنبه‌های کاربردی آن در مهندسی صنایع مورد توجه قرار می‌گیرد. تحقیق در عملیات تکنیکی است به‌منظور به‌کار بستن روش‌های تحلیلی توسعه یافته، برای کمک به تصمیم‌گیری بهتر.

آموزش تحقیق در عملیات
آموزش تحقیق در عملیات

تحقیق در عملیات با استفاده از روش‌هایی نظیر، مدل‌سازی ریاضی، برای تحلیل شرایط پیچیده، همواره به مدیران اجرایی توانایی اتخاذ تصمیم‌های مناسب‌‌تر و ایجاد سیستم کارا، بهینه و ثمربخش را خواهد داد. به‌طور خلاصه می‌توان تحقیق در عملیات را استفاده از مدل‌سازی ریاضی در حل مسائل واقعی به‌منظور تعیین مناسب‌ترین تصمیم ممکن دانست.

آموزش تحقیق در عملیات

تحقیق در عملیات شاخه‌ای میان‌رشته‌ای از ریاضیات است که برای یافتن نقطه بهینه در مسائل بهینه‌سازی، از گرایش‌هایی مانند برنامه‌ریزی ریاضی، آمار و طراحی الگوریتم‌ها استفاده می‌کند. یافتن نقطه بهینه براساس نوع مسئله مفاهیم مختلف دارد و در تصمیم‌سازی‌ها استفاده می‌شود. مسائل تحقیق در عملیات بر بیشینه‌سازی (مانند سود بیشتر، سرعت خط تولید بالاتر یا پهنای باند بیشتر) یا کمینه‌سازی (مانند هزینه کمتر یا کاهش ریسک) با استفاده از یک یا چند قید، تمرکز دارند.

لیست دوره های تصمیم گیری چند معیاره

روش UTA: راهنمای جامع برای انتخاب چندشاخصهروش پرومته: گامی نوین در تصمیم‌گیری چندمعیارهروش پرومته 2 در تصمیم‌گیری چندمعیارهروش ترکیبی آنتروپی شانون و تاپسیس
روش مجموع ساده وزنی (SAW)روش FUCOM فوکام روش سازگاری کاملروش Multimoora مولتی مورامحاسبه نرخ ناسازگاری در AHP فازی
روش ترکیبی TOPSIS و ANPروش سکا SECAروش مرک MERECروش ترکیبی DEMATEL و ANP
روش ترکیبی VIKOR و AHPروش ترکیبی Topsis و AHPتجمیع دیدگاه خبرگانروش میرکا MAIRCA
روش AHP چند سطحیروش تاکسونومی (Taxonomy)روش IPAروش CRITIC
روش AHP گروهیتصمیم گیری چندمعیارهروش رژیمروش تخصیص خطی
روش الکتره 2مثال روش DANPروش DANPمثال روش EVAMIX
روش EVAMIXمثال روش MACBETHروش MACBETHمثال برنامه ریزی کسری خطی
برنامه ریزی کسری خطیمثال بی مقیاس سازیانواع بی مقیاس سازیروش ایداس
روش دلفیروش کوکوسوروش واسپاسروش آنتروپی شانون
روش COPRASروش ARASروش MOORAروش GRA
روش BWMروش MABACروش SWARAروش SMART
مثال روش ساوروش SAWمثال روش ویکورروش ویکور (VIKOR)
مثال روش تاپسیسروش تاپسیس (TOPSIS)مثال روش prometheeروش promethee
مثال روش دیمتل DEMATELروش دیمتل (DEMATEL)مثال روش AHPمحاسبه نرخ ناسازگاری در AHP
وزن دهی در AHPروش AHPمثال روش تحلیل شبکه ای ANPروش تحلیل شبکه ای (ANP)
مثال روش الکتره (ELECTRE)روش الکتره (ELECTRE)تصمیم گیری چند معیاره

ایدهٔ اصلی تحقیق در عملیات یافتن بهترین پاسخ برای مسائل پیچیده‌ای می باشد که با زبان ریاضی مدل‌سازی شده‌اند و باعث بهبود یا بهینه‌سازی عملکرد یک سامانه می‌شوند.

آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات

بررسی اجمالی

تحقیق در عملیات معمولاً در قالب عناوینی چون علم مدیریت، روش‌های مقداری، تحلیل مقداری و علم تصمیم‌گیری نیز بیان می‌گردد. عبارت تحقیق در عملیات معمولاً به‌صورت مخفف OR نوشته می‌شود. تحقیق در عملیات یک رویکرد علمی است که در صدد حل مسائل مدیریتی است و هدف آن کمک به مدیران، جهت تصمیم‌گیری بهتر است. تحقیق در عملیات بر مجموعه‌ای از فنون ریاضی تأکید دارد که یا در حوزه علم مدیریت توسعه یافته‌اند یا از سایر رشته‌های علوم همانند ریاضی، طبیعی، اقتصاد، آمار و مهندسی اقتباس شده‌اند.

تحقیق در عملیات یکی از زیرشاخه‌های ریاضیات کاربردی است و جنبه‌های کاربردی آن در مهندسی صنایع نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. ریاضیات کاربردی به متخصصان امکان می‌دهد تا جنبه‌های نظری تحقیق در عملیات را بررسی کرده و آن را گسترش دهند و توانایی ایجاد و توسعه تحقیق در عملیات را فراهم کنند. باید به خاطر داشت که تحقیق در عملیات چیزی بیش از مجموعه‌ای از فنون ریاضی است. این علم نیز همانند سایر علوم با مسائل و مشکلات به‌طریق منطقی برخورد می‌کند. نگاه OR به مسائل مدیریتی یک نگاه سیستماتیک و منطقی است.

جزوه تحقیق در عملیات

ابزارهای اصلی استفاده شده توسط تحقیق در عملیات مدل‌سازی ریاضی، اقتصاد، بهینه‌سازی، آمار، نظریه گراف، نظریه بازی‌ها، نظریه صف، آنالیز تصمیم‌گیری و شبیه‌سازی است. به دلیل ماهیت محاسباتی این شاخه، OR با علوم کامپیوتر پیوند دارد و تحلیل‌گر تحقیق در عملیات معمولاً از نرم‌افزارها یا کدهای اختصاصی استفاده می‌کنند که توسط خودشان یا همکارانشان ایجاد شده‌اند. نرم‌افزارهای تجاری تحقیق در عملیات معمولاً با عنوان ابزارهای حل مسئله شناخته می‌شوند و قابلیت استفاده در نرم‌افزارها و کدهای خودنوشته را دارا هستند.

آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات

ویژگی بارز تحقیق در عملیات نگاه کلی آن به سیستمها و بهبود آن است و به جای آنکه بر یک یا چند جزء سیستم تمرکز کند تمام سیستم را مد نظر قرار می‌دهد. تحلیل‌گران تحقیق در عملیات معمولاً با مسائل جدیدی مواجه می‌شوند و باید تشخیص دهند که کدام‌یک از روش‌ها بیشتر با ساختار سیستم، اهداف بهبود و قیدهای زمانی و توان محاسباتی منطبق است. به همین دلیل (و دلایل دیگر) نقش نیروی انسانی در تحقیق در عملیات حیاتی است. همانند ابزارهای دیگر، تکنیک‌های OR به تنهایی قادر به حل مسائل نیستند.

قلمرو

برخی از نمونه‌های کاربرد تحقیق در عملیات به شرح زیر است:

  • مدیریت بهینه حمل و نقل کالا و مواد در شبکه‌های ارتباطی جاده‌ای، دریایی، هوایی و لوله‌های انتقال
  • ارزیابی بهره‌وری، کارایی و اثربخشی
  • برنامه‌ریزی زمانی جلسات مختلف در مدارس، دانشگاه‌ها و کنفرانس‌ها با هدف کاستن از زمان‌های تلف شده و افزایش اثربخشی آموزش
  • تخصیص بهینه نیروهای کاری به مشاغل
  • بودجه‌ریزی بهینه با هدف استفاده مؤثر از هزینه‌ها
  • طراحی ساختار کارخانه‌ها با هدف جریان بهینه مواد و کالاها
  • ایجاد شبکه‌های ارتباطی با کمترین هزینه و اطمینان از کیفیت خدمات
  • مدیریت ترافیک خیابانی و جاده‌ای
  • طراحی ساختار چیپ‌های کامپیوتری با هدف کاهش زمان تولید
  • مدیریت جریان مواد و کالا در زنجیره تأمین
  • زمان‌بندی:
    • کارکنان
    • مراحل تولید
    • مدیریت پروژه
    • انتقال داده‌ها در شبکه‌ها
    • رویدادهای ورزشی و پوشش تلویزیونی

تحقیق در عملیات به‌طور گسترده در سازمان‌ها و موسسات دولتی و خصوصی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دلیل ماهیت آن، تحلیل‌گران تحقیق در عملیات می‌توانند با استفاده از دانش خود در حوزه‌های تخصصی دیگر وارد شوند.

آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات

تحقیق در عملیات پیشرفته

تحقیق در عملیات اقتصادی و مدیریت

در علم اقتصاد و علم مدیریت تحقیق در عملیات یا برنامه ریزی ریاضی کاربرد بسیاری دارد و زیر مجموعه ای از فنون بهینه سازی و حل مسائل گوناگون اقتصادی و مدیریت به بهترین شکل باتوجه به محدودیت های مسئله اعم از منابع، زمان، مقدار و ..‌.با اعمال قیدها برای رسیدن به بیشترین کارایی که میتواند بیشترین سود، بیشترین تولید، کمترین هزینه، بیشترین ظرفیت، بیشترین مطلوبیت، کوتاه‌ترین مسیر، کمترین زمان، سریع ترین زمان، کمترین ریسک و… با استفاده بهینه از منابع به بهترین شکل باشد.

آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات آموزش تحقیق در عملیات

بطور کلی میتوان مباحث را بصورت زیر دسته بندی کرد:

  1. برنامه‌ریزی خطی (روش های سیمپلکس و حل مسائل بهینه سازی، روش های Mبزرگ و دو مرحله ای، روش ماتریسی، برنامه‌ریزی اولیه و ثانویه، تحلیل حساسیت، روش تجدید نظر شده سیمپلکس، برنامه‌ریزی پارامتریک)
  2. مدل های ترابری یا حمل‌ونقل (مدل های بهینه حمل و نقل کالا یا خدمات یا عرضه و تقاضا از بین چندین مبدا به مقاصد از روش‌های تعیین جواب موجه اولیه، تعیین جواب مطلوب از روش پله ای یا توزیعی، مسئله ترابری یا حمل‌و‌نقل غیرمستقیم)
  3. برنامه‌ریزی با اعداد صحیح (روش های شاخه و کران، برنامه ریزی صفر و یک، روش های برشی، مسئله تولید، مسئله واگذاری، روش مجارستانی و مسئله فروشنده دوره‌گرد)
  4. تحلیل شبکه ای (نظریه گراف، مسئله گسترش کمینه، مسئله کوتاه‌ترین مسیر، مسئله جریان بیشینه، مسئله برش، مسئله جریان با حداقل هزینه)
  5. زمان‌بندی و کنترل برنامه(مدل و شبکه PERT، احتمالات در شبکه PERT، روش مسیر بحرانی و منحی CPM)
  6. برنامه‌ریزی غیرخطی (به بررسی مواردی می‌پردازد که در آن تابع هدف یا قیود یا هردوی آن‌ها حاوی بخشی غیرخطی هستند.
    • بهینه‌سازی توابع تک متغیره-روش های فیبوناچی و میانگین طلایی
    • بهینه‌سازی توابع چند متغیره بدون محدودیت-روش نیوتن رفشون و روش فلتچر پاول و روش جستجوی هوکی جیو
    • بهینه‌سازی توابع چند متغیره با محدودیت-روش لاگرانژ و روش نیوتن رفشون و شرایط کان تاکر)
  7. برنامه‌ریزی تصادفی (به بررسی مواردی می‌پردازد که در آن برخی قیود یا پارامترها به متغیرهای تصادفی بستگی دارند)
  8. برنامه ریزی داینامیک(مواردی را بررسی می‌کند که استراتژی بهینه یابی برمبنای تقسیم مسئله به مسائل کوچکتر استوار است. معادله‌ای که روابط بین این مسائل کوچکتر را بررسی می‌کند معادله بِلمَن(اصل بهینگی بِلمَن) خوانده می‌شود) [۳]

لیست دوره های تصمیم گیری چند معیاره فازی

روش آنتروپی شانون فازی Fuzzy Shannon Entropyروش Fuzzy Multimoora مولتی مورا فازیروش AHP فازیروش کوکوسو فازی Fuzzy cocoso
فازی زدایی یا دیفازی سازیروش واسپاس فازیمثال روش BWM فازیروش بهترین بدترین فازی
روش ماباک فازیروش سوارا فازیروش تحلیل رابطه خاکستری فازیروش کوپراس فازی
روش اراس فازیروش مورا فازیمثال روش ANP فازیروش ANP فازی
مثال دلفی فازیتکنیک دلفی فازیمثال روش دیمتل فازیروش دیمتل فازی
مثال روش پرومته فازیروش پرومته فازیمثال روش الکتره فازیروش الکتره فازی
تاپسیس فازیمثال تاپسیس فازیمثال ویکور فازیویکور فازی
مثال SAW فازی (ساو فازی)روش SAW فازیمثال روش AHP فازیای اچ پی فازی
ای اچ پی فازی با مثالمثال دیفازی سازیسیمپلکس فازینرخ سازگاری در ahp فازی
روش رتبه بندی یاگرمرتب سازی فازیتصمیم گیری چند شاخصه فازیتصمیم گیری چند معیاره فازی
کاربرد مجموعه های فازی

خدمات فرابگیر

  1. تبلیغات در فضای مجازی گوگل، اینستاگرام و فیس بوک.
  2. مدیریت صفحات اجتماعی اینستاگرام و فیس بوک.
  3. برنامه نویسی حرفه ای با جدیدترین متدهای روز دنیا
  4. طراحی وب سایت و سئو نمودن مطالب با جدیدترین راهکارها برای بازدید حداکثری مطالب
  5. خدمات طراحی سربرگ؛ کار ویزیت، لوگو و بسته مدیریتی
  6. پروژهای دانشجویی در زمینه تحقیق در عملیات، آمار و تص
  7. آموزش مجازی برای کاربران در زمینه های درخواستی دوره های موجود در وب سایت

باعث افتخارست که مجموعه ما تا کنون بیش از ۱۲۰۰۰ پروژه موفق در زمینه های متخلف ارائه نموده است که با مراجعه به بخش نمونه کارها در دسترس شما عزیزان قرار گرفته است. در صورتی که تصور می کنید پروژه مورد نظر شما در این دسته بندی ها قرار ندارد با تماس با تیم حرفه ای ما می توانید از مشاوره رایگان بهره مند گردید.

X