در دنیای کسبوکار امروز، داشتن یک وبسایت دیگر صرفاً یک مزیت رقابتی لوکس محسوب نمیشود، بلکه ستون فقرات حضور دیجیتال هر برند یا شرکتی است. این پلتفرم آنلاین، ویترین ۲۴ ساعته کسبوکار شماست که میتواند دسترسی شما را به بازارهای جدید بدون محدودیتهای جغرافیایی گسترش دهد. با این حال، هنگامی که تصمیم به ورود به این عرصه میگیرید، یکی از نخستین و مهمترین پرسشهایی که ذهن کارآفرینان و مدیران را به خود مشغول میسازد، هزینه طراحی سایت است؛ سؤالی با پاسخهای متعدد که اغلب به یک عدد ثابت ختم نمیشود.
بسیاری از افراد انتظار دارند که یک لیست قیمت مشخص و یکسان برای تمامی پروژههای طراحی سایت وجود داشته باشد، اما واقعیت این است که دامنه قیمتها بسیار گسترده و تحت تأثیر مجموعهای پیچیده از عوامل فنی، هنری و استراتژیک قرار دارد. این تنوع، نه تنها به دلیل تفاوت در سطح تخصص تیمهای طراحی، بلکه به واسطه گستردگی اهداف و نیازهای منحصر به فرد هر کسبوکار به وجود میآید. یک فروشگاه اینترنتی با صدها محصول و درگاه پرداخت، قطعاً هزینه طراحی سایت متفاوتی نسبت به یک سایت شرکتی ساده یا یک وبلاگ شخصی خواهد داشت.
این مقاله جامع با هدف روشن کردن این مسیر پرابهام تدوین شده است. ما در این نوشتار، قصد داریم تا با کالبدشکافی عوامل اصلی تأثیرگذار بر هزینه طراحی سایت، دیدگاهی واقعبینانه و شفاف از نحوه قیمتگذاری پروژههای وب به شما ارائه دهیم. از انتخاب پلتفرم (مانند وردپرس یا کدنویسی اختصاصی) تا نیاز به قابلیتهای پیچیدهای مانند سئوی پیشرفته و اپلیکیشن موبایل، تمامی جوانب را بررسی خواهیم کرد تا بتوانید با آگاهی کامل، بهترین تصمیم مالی و فنی را برای پروژه دیجیتال خود بگیرید.
نوع وبسایت و تأثیر آن بر هزینه طراحی سایت
هزینه طراحی سایت به طور مستقیم تحت تأثیر نوع و هدف اصلی وبسایت قرار میگیرد. وبسایتها از نظر کاربری به دستههای مختلفی مانند شرکتی، فروشگاهی، شخصی، خبری و پورتالهای سازمانی تقسیم میشوند که هر کدام نیازمند سطح خاصی از پیچیدگی فنی و طراحی هستند. یک سایت شرکتی ساده که تنها برای معرفی خدمات و ارائه اطلاعات تماس استفاده میشود، کمترین هزینه طراحی سایت را به خود اختصاص میدهد.
در مقابل، طراحی یک فروشگاه اینترنتی (E-commerce) به دلیل نیاز به زیرساختهایی مانند مدیریت محصولات، سیستم سبد خرید، درگاههای پرداخت آنلاین و پنلهای کاربری پیچیده، به مراتب بالاتر است. این نوع وبسایتها نه تنها در طراحی اولیه، بلکه در تست و پیادهسازی ماژولهای امنیتی و مدیریت موجودی نیز زمان و تخصص بیشتری میطلبند. بنابراین، اولین قدم در برآورد هزینه طراحی سایت، مشخص کردن نوع کسبوکار و اهداف اصلی شما از حضور آنلاین است.
همچنین، باید توجه داشت که سایتهای تخصصی مانند پورتالهای آموزشی (LMS)، سیستمهای نوبتدهی آنلاین یا پلتفرمهای تعاملی با پایگاه دادههای پیچیده، بیشترین میزان هزینه طراحی سایت را خواهند داشت. دلیل این امر، لزوم کدنویسی اختصاصی برای پیادهسازی منطقهای تجاری منحصر به فرد و اتصال به سیستمهای داخلی سازمان است. این پروژهها نیازمند تحلیل دقیق کسبوکار و معماری نرمافزاری قوی هستند که ساعات کاری بیشتری از تیم توسعه را درگیر میکند.
به طور خلاصه، هرچه وبسایت شما به قابلیتهای دینامیک، تعاملی و ماژولهای پردازش داده بیشتری نیاز داشته باشد، میزان زمان و منابع فنی مورد نیاز افزایش یافته و به تبع آن، هزینه طراحی سایت نیز تصاعدی خواهد بود. این نکته را در نظر بگیرید که سرمایهگذاری بیشتر در ابتدای کار برای یک سایت با ساختار قوی، در درازمدت هزینههای نگهداری و توسعه آتی را کاهش خواهد داد و بازدهی بالاتری به دنبال خواهد داشت.
انتخاب پلتفرم: وردپرس یا کدنویسی اختصاصی؟
یکی از مهمترین تصمیماتی که مستقیماً بر هزینه طراحی سایت تأثیر میگذارد، انتخاب سیستم مدیریت محتوا (CMS) یا پلتفرم توسعه است. به طور کلی، دو گزینه اصلی پیش رو داریم: استفاده از سیستمهای مدیریت محتوای آماده مانند وردپرس (WordPress) و طراحی اختصاصی (Custom Coding) با زبانهای برنامهنویسی مانند PHP یا Python. انتخاب هر یک، تفاوتهای چشمگیری در برآورد نهایی هزینه طراحی سایت ایجاد میکند.
وردپرس به دلیل ماهیت متنباز بودن، استفاده از قالبها و افزونههای آماده و سرعت بالاتر در راهاندازی، معمولاً با هزینه طراحی سایت کمتری همراه است. این پلتفرم برای سایتهای شرکتی، وبلاگها و حتی فروشگاههای کوچک و متوسط یک گزینه عالی و مقرونبهصرفه محسوب میشود. در این روش، بخش عمدهای از کار بر روی نصب، سفارشیسازی قالب و پیکربندی افزونهها متمرکز است که زمان کمتری نسبت به کدنویسی از صفر میبرد. با این حال، برای پروژههای بسیار بزرگ یا با نیازهای امنیتی و عملکردی خاص، محدودیتهایی نیز دارد.


در مقابل، کدنویسی اختصاصی به معنی توسعه وبسایت از پایه، متناسب با نیازهای دقیق و منحصر به فرد کسبوکار شماست. این روش انعطافپذیری نامحدودی در پیادهسازی ویژگیهای خاص، منطقهای تجاری پیچیده و مقیاسپذیری آیندهنگرانه فراهم میکند. طبیعی است که این سطح از سفارشیسازی و توسعه انحصاری، مستلزم صرف زمان بسیار زیاد توسط برنامه نویسان و طراحان حرفهای است و در نتیجه، هزینه طراحی سایت به روش اختصاصی به مراتب بالاتر از وردپرس خواهد بود.
تصمیمگیری بین این دو روش باید بر اساس بودجه، مقیاس پروژه، نیاز به ویژگیهای خاص و برنامههای توسعه آتی انجام شود. اگر بودجه شما محدود است و نیازهای شما استاندارد هستند، وردپرس بهترین راه برای کاهش هزینه طراحی سایت است. اما اگر پروژه شما در نوع خود منحصر به فرد است و به قابلیتهای خاصی نیاز دارید که هیچ سیستم آمادهای ارائه نمیدهد، سرمایهگذاری بیشتر در کدنویسی اختصاصی توجیهپذیر خواهد بود.
نقش طراحی رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) در تعیین قیمت
رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) دو مفهوم حیاتی هستند که تأثیر زیادی بر جذابیت، کارایی و در نهایت، هزینه طراحی سایت دارند. UX به معنای سهولت و لذت کاربر در استفاده از وبسایت است، در حالی که UI به ظاهر بصری، زیبایی و تعاملات دیداری وبسایت اشاره دارد. سرمایهگذاری در طراحی قوی UI/UX نه تنها به بهبود نرخ تبدیل و رضایت مشتری منجر میشود، بلکه بخش مهمی از هزینه طراحی سایت را نیز تشکیل میدهد.
اگر وبسایت شما صرفاً از یک قالب آماده و بدون هیچگونه تغییر ساختاری عمدهای استفاده کند، هزینه طراحی سایت در این بخش به حداقل میرسد. در این حالت، طراح تنها رنگها، تصاویر و فونتها را مطابق با هویت بصری شما تنظیم میکند. اما اگر به دنبال یک طراحی اختصاصی و منحصر به فرد هستید که با دقت برای مخاطبان هدف شما بهینه شده باشد، نیاز به استخدام طراحان UX/UI متخصص برای فرآیند تحقیق، وایرفریمینگ (Wireframing)، پروتوتایپینگ (Prototyping) و تست کاربری خواهید داشت.
این فرآیند دقیق و زمانبر تضمین میکند که وبسایت شما نه تنها زیبا به نظر برسد، بلکه مسیریابی آسان و منطقی داشته باشد. طراحی خوب UX/UI نیازمند تحلیل رفتار کاربران، ساخت شخصیتهای کاربری و نقشهکشی سفر کاربر است که همه اینها زمان و تخصص گرانبهایی را میطلبد. از این رو، هرگونه افزایش در پیچیدگی طراحی گرافیکی، انیمیشنها و تعاملات خاص، به طور مستقیم هزینه طراحی سایت را افزایش خواهد داد.
در نهایت، کیفیت تجربه کاربری، عاملی است که ماندگاری کاربر در سایت شما را تضمین میکند و به طور غیرمستقیم بر سئو و موفقیت کسبوکار تأثیر میگذارد. بنابراین، در هنگام برآورد هزینه طراحی سایت، باید بخش قابل توجهی را به طراحی اختصاصی UX/UI و اطمینان از واکنشگرا بودن (Responsive) وبسایت در دستگاههای مختلف اختصاص دهید.
امکانات و ماژولهای اختصاصی، عاملی کلیدی در افزایش هزینه طراحی سایت
یکی از عوامل تعیینکننده در میزان هزینه طراحی سایت، تعداد و پیچیدگی امکانات (Features) و ماژولهای اختصاصی مورد نیاز است. یک سایت ساده با صفحات ثابت (صفحه اصلی، درباره ما، تماس با ما) حداقل هزینه را دارد. اما هر قابلیت اضافی که به وبسایت افزوده میشود، مانند یک پازل، قطعات جدیدی از کار را به پروژه اضافه میکند که مستلزم صرف زمان بیشتر توسط توسعهدهندگان است.
ماژولهایی مانند پنلهای کاربری پیشرفته (با قابلیت ثبتنام، ورود، مدیریت پروفایل و سوابق)، اتصال به سامانههای داخلی (مانند CRM یا ERP)، سیستمهای چندفروشندگی (Multi-vendor) یا بخشهای نظرسنجی و امتیازدهی سفارشی، نمونههایی از قابلیتهای اختصاصی هستند که به شکل قابل توجهی هزینه طراحی سایت را افزایش میدهند. این امکانات اغلب نیازمند کدنویسی بکاند (Backend) پیچیده، طراحی پایگاه دادههای قوی و تستهای امنیتی گسترده هستند.
هر ویژگی سفارشی نیازمند تحلیل نیازمندیها، طراحی فنی، توسعه، و در نهایت تستهای کیفیت (QA) است. به عنوان مثال، اگر برای وبسایت فروشگاهی خود نیاز به یک ابزار فیلتر پیشرفته بر اساس ویژگیهای خاص محصول داشته باشید که در افزونههای آماده موجود نیست، باید برای توسعه این ماژول به صورت اختصاصی بودجه در نظر بگیرید. این بودجه در واقع، هزینه طراحی سایت برای رفع نیازی منحصر به فرد است که به شما مزیت رقابتی میدهد.
بنابراین، برای کنترل هزینه طراحی سایت، ضروری است که در مرحله برنامهریزی، لیست دقیقی از قابلیتهای “باید وجود داشته باشد” و “خوب است که وجود داشته باشد” تهیه کنید و در ابتدا تنها بر روی هسته اصلی کسبوکار تمرکز نمایید. اضافه کردن ماژولهای پیچیده را به فازهای بعدی توسعه موکول کنید تا از رشد بیرویه هزینه طراحی سایت در شروع پروژه جلوگیری شود.
هزینه طراحی سایت و نگهداریهای پس از اجرا (پشتیبانی و بهروزرسانی)
بسیاری از افراد، هزینه طراحی سایت را تنها محدود به فاز طراحی و توسعه اولیه میدانند، در حالی که یکی از مهمترین بخشهای هزینهای که اغلب نادیده گرفته میشود، هزینههای پس از اجرا (Post-Launch) است. یک وبسایت، مانند هر نرمافزار دیگری، برای حفظ امنیت، عملکرد صحیح و سازگاری با فناوریهای روز، نیازمند نگهداری، پشتیبانی و بهروزرسانی مستمر است. این خدمات بخش جداییناپذیری از چرخه عمر وبسایت هستند.
خدمات پشتیبانی فنی معمولاً شامل رفع باگها، تأمین امنیت در برابر حملات سایبری، بکآپگیری منظم و نظارت بر عملکرد سرور است. این خدمات معمولاً به صورت قراردادهای ماهیانه یا سالیانه ارائه میشوند و از هزینه طراحی سایت اولیه مجزا هستند. عدم اختصاص بودجه کافی برای پشتیبانی میتواند منجر به خرابی وبسایت، از دست رفتن دادهها و آسیب جدی به اعتبار آنلاین شما شود که هزینههای جبران آن به مراتب بیشتر از هزینه طراحی سایت پشتیبانی منظم خواهد بود.
بهروزرسانیهای نرمافزاری نیز حیاتی هستند، به خصوص اگر از پلتفرمهایی مانند وردپرس استفاده میکنید. افزونهها، قالبها و هسته CMS به طور مداوم برای افزودن قابلیتهای جدید یا رفع آسیبپذیریهای امنیتی بهروز میشوند. اگر این بهروزرسانیها به موقع انجام نشود، وبسایت شما در معرض خطر قرار میگیرد. این امر مستلزم صرف زمان توسط متخصصین برای بررسی سازگاری و انجام بهروزرسانیهای لازم است که باید در برآورد کلی هزینه طراحی سایت در طول سالهای بهرهبرداری، لحاظ شود.
در نهایت، هزینههای توسعه آتی را نیز نباید فراموش کرد. کسبوکارها در طول زمان رشد میکنند و نیازهای جدیدی پیدا میکنند؛ شاید نیاز به اضافه کردن یک ماژول جدید، طراحی صفحات جدید یا بهینهسازی سرعت سایت باشد. بنابراین، بخشی از بودجه کلی که به هزینه طراحی سایت اختصاص میدهید، باید برای این توسعههای آینده نیز ذخیره شود تا وبسایت شما قابلیت رشد و انطباق با تغییرات بازار را داشته باشد.
تأثیر سئو، تولید محتوا و بهینهسازی فنی بر هزینه طراحی سایت
وبسایتی که دیده نشود، عملاً بیارزش است. به همین دلیل، بهینهسازی برای موتورهای جستجو (SEO) و تولید محتوای باکیفیت، دو عاملی هستند که اگرچه مستقیماً در فاز اولیه طراحی فنی قرار نمیگیرند، اما تأثیر بسزایی بر هزینه طراحی سایت و موفقیت نهایی آن دارند. بسیاری از شرکتهای حرفهای، خدمات سئو پایه را به عنوان بخشی از طراحی ارائه میدهند، اما سئوی پیشرفته یک پروژه جداگانه محسوب میشود.
سئوی فنی (Technical SEO) شامل بهینهسازی ساختار کد، سرعت بارگذاری صفحات، ساختار URLها، نقشههای سایت (Sitemap) و فایلهای Robots.txt است. اگر این موارد در هنگام طراحی اولیه به درستی پیادهسازی شوند، در طولانی مدت از هزینههای اضافی سئوکاران برای اصلاح ساختار جلوگیری خواهد شد. بنابراین، اصرار بر رعایت اصول سئو فنی در حین طراحی، اگرچه ممکن است کمی هزینه طراحی سایت را در ابتدا افزایش دهد، اما سرمایهگذاری هوشمندانهای است.

تولید محتوا و سئوی محتوایی نیز بخش مهمی از معادله هستند. محتوای جذاب، یونیک و بهینهسازیشده با کلمات کلیدی، نقش اصلی را در جذب ترافیک ارگانیک ایفا میکند. استخدام نویسندگان محتوای متخصص که بتوانند محتوای سئو شده برای صفحات کلیدی شما بنویسند، مستلزم پرداخت هزینه است که باید در بودجه کلی پروژه لحاظ شود. این هزینه به طور مستقیم به تعداد صفحات، عمق محتوا و سطح تحقیقات مورد نیاز بستگی دارد.
در نهایت، باید توجه داشت که هزینه طراحی سایت شامل هزینههایی است که ارزش و قابلیت دیده شدن وبسایت شما را تضمین میکند. در نظر گرفتن خدمات سئو و محتوا از همان ابتدا، به جای در نظر گرفتن آن به عنوان یک “پسپرداخت” اختیاری، رویکردی استراتژیک است. در واقع، با پرداخت هزینهای برای یکپارچهسازی سئو در طراحی، شما برای اطمینان از دیده شدن سرمایهگذاری میکنید و بازدهی بیشتری از هزینه طراحی سایت اولیه خود خواهید گرفت.
انتخاب بین فریلنسر، آژانس یا استفاده از سایتسازها
روش انتخاب تیم یا ابزار برای اجرای پروژه، یکی از متغیرهای کلیدی است که به طور مستقیم بر هزینه طراحی سایت تأثیر میگذارد. سه گزینه اصلی در این زمینه وجود دارد: استخدام فریلنسر (Freelancer)، همکاری با شرکت یا آژانس طراحی وب، یا استفاده از سایتسازهای (Website Builders) آماده. هر کدام از این گزینهها مزایا و معایب خاص خود را در زمینه قیمت، سرعت و کیفیت دارند.
استفاده از فریلنسرها معمولاً مقرونبهصرفهترین راه برای کاهش هزینه طراحی سایت است. فریلنسرها به دلیل نداشتن هزینههای سربار شرکت، قیمتهای پایینتری را ارائه میدهند، اما ممکن است سرعت کار و میزان تخصص آنها در تمامی حوزهها (مانند UI/UX، بکاند، سئو) محدود باشد. این گزینه برای پروژههای کوچک و متوسط با الزامات نسبتاً ساده مناسب است. با این حال، باید ریسکهایی مانند عدم دسترسی در بلندمدت و نیاز به مدیریت مستقیم پروژه را در نظر گرفت.
شرکتها و آژانسهای طراحی وب معمولاً بیشترین میزان هزینه طراحی سایت را دریافت میکنند، اما در مقابل، یک تیم کامل و متخصص از طراحان، توسعهدهندگان، مدیران پروژه و متخصصان سئو در اختیار شما قرار میدهند. این گزینه برای پروژههای بزرگ، پیچیده و حساس که نیاز به پشتیبانی و ضمانت اجرایی قوی دارند، بهترین انتخاب است. پرداخت هزینه طراحی سایت بیشتر به یک آژانس، در واقع پرداخت برای سازماندهی، تخصص گسترده و ثبات پروژه است.
سایتسازها (مانند Wix یا سرویسهای مشابه داخلی) ارزانترین گزینه هستند و شما را قادر میسازند که وبسایت خود را بدون نیاز به دانش فنی و با کمترین هزینه طراحی سایت راهاندازی کنید. این راهکار برای کسبوکارهای نوپا یا سایتهای شخصی که نیازهای بسیار ابتدایی دارند، مناسب است. اما از نظر قابلیت سفارشیسازی، سئو و توسعه آتی محدودیتهای جدی دارند. انتخاب شما در این زمینه باید با سطح پیچیدگی پروژه و بودجهای که برای هزینه طراحی سایت در نظر گرفتهاید، همخوانی داشته باشد.
عوامل فنی زیرساختی (هاست، دامنه و گواهینامه SSL)
علاوه بر هزینههای اصلی مربوط به طراحی و توسعه، چندین عامل فنی زیرساختی وجود دارد که به صورت دورهای (سالانه یا ماهیانه) بخشی از هزینه طراحی سایت را تشکیل میدهند. این موارد شامل دامنه (Domain Name)، هاست (Hosting) و گواهینامه امنیتی SSL هستند که برای فعالیت هر وبسایتی ضروری میباشند و بودجهبندی برای آنها باید در نظر گرفته شود.
دامنه در واقع آدرس اینترنتی وبسایت شما (مانند example.com) است و باید سالانه تمدید شود. هزینه طراحی سایت شامل هزینه اولیه خرید و تمدید سالانه دامنه است که بسته به پسوند دامنه (.com، .ir، .org و غیره) و اعتبار ثبتکننده متغیر است. این هزینه معمولاً در مقایسه با سایر هزینهها ناچیز است، اما حیاتی است.
هاستینگ (میزبانی وب) مهمترین بخش زیرساخت است و هزینه طراحی سایت در این بخش به طور مستقیم به نوع هاست (اشتراکی، سرور مجازی، سرور اختصاصی) و منابع مورد نیاز (فضای دیسک، ترافیک ماهانه، رم) بستگی دارد. وبسایتهای با ترافیک بالا یا فروشگاههای بزرگ نیاز به هاستینگ قویتر و در نتیجه گرانتری دارند. کیفیت هاست مستقیماً بر سرعت و پایداری وبسایت تأثیر میگذارد.
گواهینامه SSL (که آدرس سایت را از http به https تغییر میدهد) برای امنیت و اعتماد کاربران ضروری است و توسط موتورهای جستجو مانند گوگل نیز به عنوان یک عامل رتبهبندی در نظر گرفته میشود. بسیاری از شرکتهای هاستینگ، گواهینامه SSL پایه را به صورت رایگان ارائه میدهند، اما برای سطوح امنیتی بالاتر (مانند گواهینامههای Wildcard یا EV) باید هزینه اضافی در نظر بگیرید. در نهایت، در برآورد کلی هزینه طراحی سایت، باید مجموع این هزینههای زیرساختی را به عنوان یک هزینه عملیاتی سالانه در نظر بگیرید.
نتیجهگیری
هزینه طراحی سایت یک طیف متغیر است و نه یک عدد ثابت، که تحت تأثیر عواملی چون نوع وبسایت، انتخاب پلتفرم (وردپرس در مقابل کدنویسی اختصاصی)، پیچیدگی طراحی UI/UX و تعداد امکانات سفارشی قرار میگیرد. درک این عوامل کلیدی، به شما کمک میکند تا از سردرگمی خارج شده و با یک دیدگاه واقعبینانه، بودجهبندی دقیقی انجام دهید. سرمایهگذاری آگاهانه در یک سایت با زیرساخت فنی قوی و طراحی مناسب، از هزینههای پرهزینهتر اصلاحی در آینده جلوگیری کرده و بازدهی بلندمدت کسبوکار شما در فضای آنلاین را تضمین میکند.
مهمترین نکته در مواجهه با برآورد هزینه طراحی سایت، این است که قیمت پایینترین گزینه لزوماً به معنای بهترین انتخاب نیست. قیمتهای بسیار پایین اغلب نشاندهنده استفاده از قالبهای عمومی، نادیده گرفتن استانداردهای سئو، یا ضعف در بخش پشتیبانی است. یک وبسایت، یک دارایی دیجیتال برای کسبوکار شماست و کیفیت آن باید متناسب با ارزش و اعتبار برند شما باشد. بنابراین، به جای جستجوی ارزانترین قیمت، به دنبال بهترین تعادل بین کیفیت، تخصص و هزینه طراحی سایت متناسب با اهداف خود باشید.
در نهایت، موفقیت یک پروژه طراحی وب، تنها با فاز راهاندازی به پایان نمیرسد. بخش قابل توجهی از هزینه طراحی سایت باید به پشتیبانی، بهروزرسانیهای امنیتی و توسعههای آتی اختصاص یابد. با برنامهریزی دقیق برای هزینههای عملیاتی سالانه (مانند هاست، دامنه و نگهداری)، میتوانید اطمینان حاصل کنید که وبسایت شما همیشه ایمن، سریع و همگام با نیازهای رو به رشد بازار باقی خواهد ماند و پلتفرمی قابل اعتماد برای رشد پایدار کسبوکار شما در دنیای دیجیتال خواهد بود.
باعث افتخارست که مجموعه ما تا کنون بیش از ۱۲۰۰۰ پروژه موفق در زمینه های مختلف ارائه نموده است که با مراجعه به بخش نمونه کارها در دسترس شما عزیزان قرار گرفته است. در صورتی که تصور می کنید پروژه مورد نظر شما در این دسته بندی ها قرار ندارد با تماس با تیم حرفه ای ما می توانید از مشاوره رایگان بهره مند گردید.




