روش AHP گروهی
اگر در تصمیم گیری برای انجام مقایسات زوجی به جای یک تصمیم گیرنده،نظرات چندین تصمیم گیرنده دخیل بوده و نظرات تمامی آنها لحاظ شود، در این موارد می توان از تصمیم گیری گروهی با روش AHP گروهی استفاده کرد.
کاربرد AHP در تصمیم گیری های گروهی باعث خواهد شد، که نه تنها مزایای فنون تصمیم گیری گروهی حفظ شود، بلکه معایب آنها( مانند کندی محاسبات، هزینه و تک فکری) برطرف شود. در روش AHP گروهی می توان از میانگین هندسی برای عناصر مقایسات زوجی استفاده کرد. در ادامه فرایند روش AHP گروهی توسط یک مثال توضیح داده خواهد شد.
مثال روش AHP گروهی
ارائه تسهیلات مالی یکی از فعالیت های مهم بانکی تلقی می شود. فرض کنید یک بانک می خواهد از میان چند شرکت متقاضی وام یکی را که دارای اعتبار بالاتر و ریسک اعتباری (شانس عدم توانایی وام گیرنده در بازپرداخت) کمتر است، انتخاب نماید. در این مثال برای رتبه بندی شرکت های متقاضی از روش AHP (تحلیل سلسله مراتبی) با استفاده از نظر 3 کارشناس بانک استفاده شده است.
فرض کنید در این بانک معیارهای زیر به عنوان معیارهای تاثیرگذار بر ریسک اعتباری شرکت ها انتخاب شده اند.
- ارزیابی مالی
- ارزیابی مدیریتی
- ارزیابی بانکی
روش ای اچ پی گروهی
اکنون برای مشخص کردن ضریب اهمیت هر یک از سه معیار به روش AHP، مقایسه ی زوجی را انجام داده و برای آنها ماتریس مقایسه زوجی تشکیل می دهیم. پاسخنامه هایی که توسط هریک از کارشناسان پر شده است به صورت ماتریس های مقایسات زوجی زیر می باشد:
اعضای سه نفره کارشناسان با انجام مقایسه دو به دوی گزینه ها در خصوص هریک از معیارها به نتایج زیر دست یافته اند. این ماتریس ها نرمال کرده و متوسط هر ردیف را به دست آوردیم.
روش ای اچ پی گروهی
ماتریس مقایسات زوجی آلترناتیوها بر اساس معیار ارزیابی مدیریتی
ماتریس مقایسات زوجی آلترناتیوها بر اساس معیار ارزیابی بانکی
پس از بررسی سازگاری جداول به دست آمده اکنون میزان برخورداری هر یک از کارشناسان را در صف مذکور یعنی قدرت اندیشه و تفکر بررسی می کنیم تا وزن و اعتبار نظر هر یک از کارشناسان را بدست آوردیم. فرض کنید کارشناسان مذکور از نظر صفت اعتبار مقایسه شوند.
روش AHP گروهی
با بررسی سازگاری این جداول، وزن و اعتبار نظر هر یک از کارشناسان در خصوص عوامل ارزیابی آلترناتیوهای مورد نظر مشخص می گردد. میانگین موزون نظرات کارشناسان با در نظر گرفتن صلاحیت هر یک از طریق میانگین هندسی محاسبه خواهد شد:
به منظور بدست آوردن اوزان معیارها، از میانگین موزون نظرات کارشناسان با توجه به صلاحیت هر یک به صورت زیر استفاده می شود.
AHP گروهی
با در نظر گرفتن ارزیابی بدست آمده برای هر یک از عوامل چهارگانه گزینه ها رتبه بندی می شود.
همان طور که در نتایج نشان داده شده است، گزینه C به عنوان گزینه برتر می تواند در نظر گرفته شود.