روش دیمتل فازی

روش دیمتل فازی

روش دیمتل فازی (Fuzzy Dematel)

نخستین بار وو و لی (2007) از روش دیمتل با رویکرد فازی استفاده کرده اند. همچنین الگوریتم اجرای این روش تحت تاثیر روش فازی  زدایی در بسیاری از مقاله ها به انحراف کشیده شده است که در جای خود توضیح داده خواهد شد. در واقع رویکرد فازی برای مقابله با عدم قطعیت و ابهام موجود در عبارات کلامی پاسخ دهندگان مورد استفاده قرار می گیرد.

بنابراین برای انجام محاسبات روش دیمتل با رویکرد فازی به صورت فازی نخست باید از یک طیف زبانی مناسب برای گردآوری داده ها استفاده شود. طیف های متنوعی براساس مقیاس امتیازگذاری مرسوم دیمتل پیشنهاد شده است. در این میان دو طیف فازی بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است که هر دو طیف در جدول زیر آورده شده است.

طیف فازی معادل در روش دیمتل

متغیر زبانی	معادل قطعی	معادل فازی (الف)	معادل فازی (ب)
خیلی کم	0	0.3	0.1	0	0.25	0	0
کم	1	0.5	0.3	0.1	0.5	0.25	0
متوسط	2	0.7	0.5	0.3	0.75	0.5	0.25
زیاد	3	0.9	0.7	0.5	1	0.75	0.5
خیلی زیاد	4	1	0.9	0.7	1	1	0.75

 اعداد فازی مثلثی معادل طیف دیمتل

الگوریتم دیمتل فازی

برای انجام محاسبات دیمتل فازی الگوهای متعددی پیشنهاد شده است. یک الگوی رایج مورد استفاده به شدت تحت تاثیر روش های فازی زدایی قرار گرفته است. الگوریتم اجرایی مناسب آن است که تا حد امکان به صورت فازی انجام شود. الگوریتم اجرای دیمتل فازی به صورت زیر است:

• محاسبه ماتریس ارتباط مستقیم

پس از گردآوری دیدگاه خبرگان، ماتریس ارتباط مستقیم فازی Ẍ تشکیل می شود. از روش ساده میانگین فازی برای تجمیع نظر خبرگان استفاده می شود. اگر n  کارشناس وجود داشته باشد و هر درایه ماتریس مستقیم فازی با Ẍ_ij نمایش داده شود، آنگاه Ẍ_ij به صورت زیر محاسبه می شود:

• نرمال سازی ماتریس ارتباط مستقیم

برای نرمال سازی مقادیر باید ∑u_ij هر سطر محاسبه شود. با تقسیم درایه های ماتریس Ẍ بر بیشینه(MAX)  مقادیر ∑u_ij  ماتریس نرمال فازی Ṅ بدست خواهد آمد:

• محاسبه ماتریس ارتباط کامل

برای محاسبه ماتری ارتباط کامل از رابطه N*(I-N)^-1  استفاده می شود. در دیمتل فازی، ماتریس نرمال فازی به سه ماتریس قطعی زیر افزار می شود:

سپس ماتریس همانی I _n*n تشکیل داده و عملیات زیر انجام می شود:

پس از محاسبه ماتریس ارتباط کامل می توان اقدام به فازی زدایی مقادیر کرد. ماتریس بدست آمده، همان ماتریس ارتباط کامل قطعی شده است و برای محاسبه الگوی روابط علی می توان از آن استفاده کرد. برای فازی زدایی راهکار های متعددی وجود دارد در قبلا تشریح شده است. برای نمونه یک روش مرسوم فازی زدایی روش ساده شده مرکز ثقل موسوم به COA است.