تصمیم گیری چند معیاره فازی
در تصمیم گیری کلاسیک ، یک مجموعه از گزینه های تصمیم که فضای تصمیم نامیده می شود وجود دارد که با یک فضای حالت و یک رابطه تخصیص تصمیم بین هر یک از حالت ها و یک تابع مطلوبیت همراه است. تابع مطلوبیت، تصمیم مطلوب را با انطباق تصمیم ها و حالت ها و روابط بین آن ها مشخص می کند. در تصمیم گیری کلاسیک، تصمیم گیرنده نسبت به این که در چه مرحله و حالتی قرار دارد آگاه است؛ لذا گزینه ای را انتخاب می نماید که بیشترین مطلوبیت را داراست. در حالتی که در تصمیم گیری در شرایط ریسک، تصمیم گیرنده به طور قطعی نمی داند که چه وضعیتی در آینده رخ خواهد داد و او تنها تابع احتمال وضعیت های آینده را می داند.
تصمیم گیری چند معیاره فازی
بلمن و زاده در سال 1970 شرایطی را در نظر گرفتند که تصمیم گیری تحت شرایط قطعی است اما تابع هدف و محدودیت های مسئله فازی اند به گونه ای که تابع هدف با تابع عضویت خود مشخص می شوند و همین طور محدودیت های فازی مسئله با تابع عضویت خود معرفی می شوند.
از آنجایی که ما می خواهیم تابع هدف مساله را در مواجهه با محدودیت ها، بهینه کنیم یک تصمیم فازی مانند تصمیم گیری در شرایط غیر فازی که انتاخب یک یا چند گزینه که بیشتر از سایرین تابع هدف را بهینه می کند، است. در نتیجه با توجه به این تعریف برای تصمیم گیری غیر فازی، در تصمیم گیری فازی، اشتراک ([و] منطقی) بین محدودیت ها و تابع هدف جهت انتخاب بهینه تابع هدف مطرح می شود. در نتیجه یک تصمیم در شرایط فازی با اشتراک بین هدف فازی و محدودیت های مساله به دست می آید.
تصمیم گیری چند معیاره فازی
مثال :
تابع هدف یک مساله، به صورت جمله “x می بایست اساساً بزرگتر از 10 باشد” و توسط تابع عضویت ذیل تعریف می شود:
جدیدترین محصولات آموزشی
محدودیت “x می بایست در مجاورت 11 باشد” نیز توسط تابع عضویت ذیل مطرح می شود:
در نتیجه تابع عضویت تصمیم به صورت زیر تعریف می شود:
در واقع این نقطه بهینه از طریق حداکثر کردن مطلوبیت تصمیم به دست می آید.
تصمیم گیری چند معیاره فازی
در تصمیم گیری شرایطی وجود دارد که جواب بهینه با درنظرگرفتن بیش از یک معیار می بایست تعیین گردد. یعنی فاکتورها و معیارهای مختلفی برای تعیین جواب بهینه لازم است بررسی گردند به این گونه موارد، مدل های تصمیم گیری چند معیاره گفته می شود که به دو طبقه عمده تقسیم می شود:
- تصمیم گیری چند هدفه (MODM): بیشتر به منظور طراحی به کار گرفته می شوند و عمدتا یا مدل سازی ریاضی در فضای پیوسته همراه هستند.
- تصمیم گیری چند شاخصه(MADM): بیشتر برای انتخاب یک گزینه برتر در بین چندین گزینه کاندید و عمدتا با توجه به معیار های کیفی استفاده می شوند.
تصمیم گیری چند معیاره فازی
اینستاگرام
تلگرام