روش SWARA
روش سوارا (تجزیه و تحلیل ارزیابی گام به گام اوزان) یکی از روش های تعیین مقادیر وزنی است که در فرآیند تصمیم گیری نقش مهمی ایفا می کند. این روش توسط کرزولیین و همکاران تهیه شده است و به نظر آنها ویژگی اصلی آن امکان ارزیابی نظر خبرگان در مورد اهمیت معیارها در فرآیند تعیین وزن آنها می باشد.
پس از تعیین و تشکیل لیستی از معیارهای درگیر در یک تصمیم گیری ، روش SWARA شامل مراحل زیر است:
مرحله 1: معیارها باید با توجه به اهمیت آنها طبقه بندی شوند.
در این مرحله ، خبرگان رتبه بندی معیارهای تعریف شده را با توجه به اهمیتی که در اختیار دارند انجام می دهند. به عنوان مثال ، مهمترین مقدار در رتبه اول ، کمترین مقدار در رتبه آخر و سایر مقادیر بر اساس اهمیتشان در بازه میانی این دو قرار می گیرند.
مرحله 2: تعیین اهمیت مقایسه ای از ارزش متوسط اوزان (Sj).
با شروع از معیار رتبه دوم ، لازم است اهمیت آنها تعیین شود، یعنی اینکه چه میزان معیار cj از معیار cj + 1 اهمیت بیشتری دارد.
مرحله 3: ضریب kj را به شرح زیر محاسبه می کنیم:
مرحله 4: اندازه گیری وزن دوباره محاسبه شده (qj) به شرح زیر:
مرحله 5: محاسبه مقادیر وزن معیارها به طوری که مجموع آنها برابر یک باشد:
جایی که wj مقدار وزن نسبی معیارها را نشان می دهد.
مثال روش SWARA
در این مثال چهار نوع از مدل های مدیریت برای شرکت های راه آهن در نظر گرفته شده است.
- مدل انفرادی: یک شخص حقوقی منفرد (مستقل) با ساختار سازمانی ساده و درجه تمرکز بالا.
- مدل شفاف: یک شرکت که منحصراً با فعالیت های مدیریتی سر و کار دارد: تأسیس ، تأمین مالی و مدیریت شرکت ها.
- مدل مختلط: علاوه بر وظایف مدیریتی ، انواع دیگری از فعالیت ها را نیز در زمینه فعالیت های تولید ، تجارت ، تحقیقات ، امور مالی یا خدمات انجام می دهد.
- مدل سه شرکت مستقل: زیرساخت ، حمل و نقل مسافر و حمل و نقل کالا.
معیارهای انتخاب مناسب ترین مدل برای بازسازی و سازماندهی شرکت های راه آهن عبارت اند از:
- K1 – راندمان مدل؛
- K2 – جذابیت مدل برای جذب اپراتور؛
- K3 – ارضای نیازهای بازار حمل و نقل.
- K4 – رعایت دستورالعمل های اتحادیه اروپا؛
- K5 – استقلال مالی مدل؛
- K6 – امکان تحقق مدل؛
روش SWARA
در مجموع 14 تصمیم گیرنده تأثیر متقابل معیارها را تعیین کردند ، که این یک پیش نیاز برای استفاده از روش SWARA می باشد. از شما خواسته شده است که از طریق روش سوارا مقادیر وزن نسبی معیارها را تعیین نمایید.
مرحله 2: تعیین اهمیت مقایسه ای از ارزش متوسط اوزان (Sj).
با شروع از معیار رتبه دوم ، لازم است اهمیت آنها تعیین شود، یعنی اینکه چه میزان معیار cj از معیار cj + 1 اهمیت بیشتری دارد.
| Sj | |
| K3 | 1.000 |
| K1 | 0.100 |
| K5 | 0.148 |
| K2 | 0.179 |
| K4 | 0.168 |
| K6 | 0.102 |
مرحله 3: ضریب kj را به شرح زیر محاسبه می کنیم:
به عنوان مثال مقدار K1 = (S3+S1) = 1.000+0.100 = 1.100
| Kj=Sj+1 | |
| K3 | 1.000 |
| K1 | 1.100 |
| K5 | 1.148 |
| K2 | 1.179 |
| K4 | 1.168 |
| K6 | 1.102 |
مرحله 4: اندازه گیری وزن دوباره محاسبه شده (qj) به شرح زیر:
به عنوان مثال مقدار K1 = (K1/K3) = 1.000/1.100= 0.909
| Wj=(xj-1)/kj | |
| K3 | 1.000 |
| K1 | 0.909 |
| K5 | 0.792 |
| K2 | 0.672 |
| K4 | 0.575 |
| K6 | 0.522 |
مرحله 5: محاسبه مقادیر وزن معیارها به طوری که مجموع آنها برابر یک باشد:
به عنوان مثال مقدار K1 = (K3/K3+K1+K5+K2+K4+K6) = 1.000/4.470= 0.224
| qj=wj/Zigwj | |
| K3 | 0.224 |
| K1 | 0.203 |
| K5 | 0.177 |
| K2 | 0.150 |
| K4 | 0.129 |
| K6 | 0.117 |