روش پرومته: گامی نوین در تصمیم‌گیری چندمعیاره

روش پرومته (PROMETHEE) به عنوان یکی از روش‌های نوین و کارآمد در تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) شناخته می‌شود. این روش که در دهه 1980 توسط دو محقق بلژیکی به نام‌های “ژان پیر برنز” و “برتراند مارسکال” ارائه شد، بر پایه نظریه ترجیح بنا شده و با هدف ساده‌سازی و شفاف‌سازی فرآیند تصمیم‌گیری توسعه یافته است.

تصمیم‌گیری در دنیای پیچیده امروزی، همواره با چالش‌های متعددی همراه بوده است. انتخاب بهترین گزینه از بین چندین گزینه با معیارهای مختلف، یکی از این چالش‌ها است. در این میان، روش‌های گوناگونی برای حل این مسأله وجود دارد که روش پرومته (PROMETHEE) به عنوان یکی از روش‌های نوین و کارآمد در تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) شناخته می‌شود.

پیشینه روش پرومته: ریشه در نظریه ترجیح

دهه 1970: نقطه عطفی در تاریخ MCDM

دهه 1970 را می‌توان به عنوان نقطه عطفی در تاریخ MCDM دانست. در این دهه، شاهد ظهور روش‌های جدیدی برای حل مسائل چندمعیاره بودیم که روش‌های مبتنی بر ترجیح، جایگاه ویژه‌ای در میان آنها داشتند.

نظریه ترجیح: مبنای روش‌های نوین MCDM

نظریه ترجیح، به بررسی چگونگی انتخاب افراد بین گزینه‌های مختلف می‌پردازد. این نظریه بیان می‌کند که افراد در انتخاب خود، به ترجیحات و اولویت‌هایشان توجه می‌کنند.

روش‌های مبتنی بر ترجیح: گامی فراتر از روش‌های سنتی

روش‌های سنتی MCDM مانند روش مجموع وزنی، تنها به معیارها و امتیاز آنها توجه می‌کنند و ترجیحات تصمیم‌گیرنده را در نظر نمی‌گیرند. در مقابل، روش‌های مبتنی بر ترجیح، با در نظر گرفتن ترجیحات و اولویت‌های تصمیم‌گیرنده، به انتخابی دقیق‌تر و متناسب با نیازهای او کمک می‌کنند.

تولد روش پرومته: فرزند نظریه ترجیح

روش پرومته به عنوان یکی از روش‌های مبتنی بر ترجیح، در سال 1982 توسط دو محقق بلژیکی به نام‌های “ژان پیر برنز” و “برتراند مارسکال” معرفی شد. این روش که بر پایه نظریه ترجیح بنا شده است، به دنبال ساده‌سازی و شفاف‌سازی فرآیند تصمیم‌گیری چندمعیاره است.

مزایای روش پرومته

• قابلیت انعطاف‌پذیری: روش پرومته برای حل مسائل مختلف با معیارهای متنوع و گاه متضاد، قابل استفاده است.
• توانایی در نظر گرفتن ترجیحات تصمیم‌گیرنده: این روش با در نظر گرفتن ترجیحات و نظرات شما در فرآیند تصمیم‌گیری، انتخابی ایده‌آل و متناسب با نیازهایتان را به ارمغان می‌آورد.
• ارائه اطلاعات دقیق: روش پرومته با ارائه اطلاعات دقیق در مورد برتری و ترجیح گزینه‌ها، به شما در انتخابی مطمئن و با آگاهی کامل کمک می‌کند.

کاربردهای روش پرومته

روش پرومته به عنوان یک روش قدرتمند در تصمیم‌گیری چندمعیاره، در زمینه‌های مختلفی کاربرد دارد. برخی از کاربردهای این روش عبارتند از:

انتخاب:

• بهترین تامین‌کننده: با توجه به معیارهایی مانند قیمت، کیفیت، زمان تحویل و …
• بهترین پروژه: با توجه به معیارهایی مانند سودآوری، ریسک، زمان انجام و …
• بهترین محل: برای احداث یک کارخانه، با توجه به معیارهایی مانند دسترسی به مواد اولیه، نیروی کار، بازار و …
• بهترین شغل: با توجه به معیارهایی مانند حقوق، مزایا، فرصت‌های پیشرفت، علاقه و …
• بهترین رشته تحصیلی: با توجه به معیارهایی مانند علاقه، بازار کار، رتبه دانشگاه و …

رتبه‌بندی:

• دانشگاه‌ها: با توجه به معیارهایی مانند کیفیت آموزشی، امکانات رفاهی، رتبه علمی و …
• بیمارستان‌ها: با توجه به معیارهایی مانند کیفیت خدمات، تخصص پزشکان، هزینه و …
• محصولات: با توجه به معیارهایی مانند قیمت، کیفیت، کارایی، برند و …
• پروژه‌های تحقیقاتی: با توجه به معیارهایی مانند نوآوری، اهمیت، امکان‌پذیری و …

انتخاب و رتبه‌بندی در:

• بانکداری: انتخاب بهترین طرح تسهیلات
• بیمه: انتخاب بهترین نوع بیمه
• بازاریابی: انتخاب بهترین استراتژی بازاریابی
• تولید: انتخاب بهترین روش تولید
• منابع انسانی: انتخاب بهترین روش استخدام

انواع روش های پرومته: تنوعی برای انتخابی دقیق

روش پرومته در دو نوع اصلی ارائه شده است که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند:

1. روش پرومته 1:

• مبتنی بر ماتریس ترجیحات: این روش از ماتریس ترجیحات برای رتبه‌بندی گزینه‌ها استفاده می‌کند.
• سادگی و سهولت استفاده: روش پرومته 1 به دلیل سادگی و سهولت استفاده، برای حل مسائل ساده‌تر مناسب است.
• محاسبات کم: این روش به محاسبات کمتری نسبت به روش پرومته 2 نیاز دارد.

2. روش پرومته 2:

• مبتنی بر ماتریس جریان ورودی و خروجی: این روش از ماتریس جریان ورودی و خروجی برای رتبه‌بندی گزینه‌ها استفاده می‌کند.
• اطلاعات دقیق‌تر: روش پرومته 2 اطلاعات دقیق‌تری در مورد برتری و ترجیح گزینه‌ها ارائه می‌دهد.
• قابلیت در نظر گرفتن ترجیحات غیرخطی: این روش قادر به در نظر گرفتن ترجیحات غیرخطی تصمیم‌گیرنده است.
• محاسبات پیچیده‌تر: روش پرومته 2 به محاسبات پیچیده‌تری نسبت به روش پرومته 1 نیاز دارد.

انتخاب روش مناسب:

انتخاب روش مناسب از بین دو روش پرومته 1 و 2 به عوامل مختلفی مانند ماهیت مسأله، ترجیحات تصمیم‌گیرنده و در دسترس بودن اطلاعات بستگی دارد. علاوه بر دو روش اصلی، روش‌های دیگری نیز از خانواده پرومته وجود دارند که عبارتند از:

• پرومته 3: برای تحلیل روابط ترجیح و غیرترجیح
• پرومته 4: برای حل مسائل با تعداد گزینه‌های نامحدود
• پرومته 5: برای حل مسائل با محدودیت
• پرومته 6: برای شبیه‌سازی مغز انسان در تصمیم‌گیری

مزایای روش:

• سادگی و شفافیت: روش پرومته به زبان ساده قابل فهم و اجرا است.
• قابلیت انعطاف‌پذیری: این روش برای حل مسائل مختلف با معیارهای متنوع قابل استفاده است.
• توانایی در نظر گرفتن ترجیحات تصمیم‌گیرنده: روش پرومته امکان اعمال ترجیحات تصمیم‌گیرنده در فرآیند تصمیم‌گیری را فراهم می‌کند.
• ارائه اطلاعات دقیق: روش پرومته اطلاعات دقیقی در مورد برتری و ترجیح گزینه‌ها ارائه می‌دهد.

معایب روش:

• محاسبات پیچیده: در برخی از موارد، محاسبات مربوط به روش پرومته می‌تواند پیچیده باشد.
• نیاز به اطلاعات: برای استفاده از روش پرومته به اطلاعات کامل و دقیقی در مورد معیارها و گزینه‌ها نیاز است.

گام های روش پرومته

1. تعریف معیارها:

در این گام، معیارهای مؤثر در تصمیم‌گیری مشخص می‌شوند. معیارها می‌توانند کیفی یا کمی باشند.

2. تعیین وزن معیارها:

در این گام، اهمیت هر معیار با توجه به نظر تصمیم‌گیرنده تعیین می‌شود. برای تعیین وزن معیارها می‌توان از روش‌های مختلفی مانند روش AHP، روش دلفی و … استفاده کرد.

3. محاسبه ماتریس ترجیحات:

در این گام، ترجیح هر گزینه نسبت به سایر گزینه‌ها برای هر معیار محاسبه می‌شود. برای محاسبه ماتریس ترجیحات می‌توان از روش‌های مختلفی مانند روش تابع عادی، روش U شکل و … استفاده کرد.

گام سوم محاسبه موزون برتری

مجموع موزون برتری گزینه a نسبت به b كه آن را با (π(a,b نشان می دهند.

π(a,b) = Σ P_j(a,b)W_j

π(b,a) = Σ P_j(b,a)W_j

گام چهارم محاسبه جریان ورودی و خروجی

جریان ورودی و جریان خروجی در این گام صورت می پذیرد:

جریان خروجی: بیان می کند یک گزینه مانند a چه قدر از گزینه های دیگر برتر است. هرچه این مقدار بیشتر باشد این گزینه برتر خواهد بود.

Φ⁺(a) = Σ π(a,x)

جریان ورودی: بیان می کند که گزینه های دیگر چه قدر برگزینه a برتر می باشند. هرچه این مقدار کمتر باشد این گزینه بهتر خواهد بود.

Φ^–(a) = Σ π(x,a)

گام پنجم رتبه‌بندی نهایی

رتبه بندی ها از مقایسه جریان های برتری مثبت و منفی به دست می آیند. که p و I و R به ترتیب نشان دهنده ارجحیت،بی تفاوتی و غیر قابل مقایسه بودن است.

• رابطه a p^I b نشان می دهد برتری a ناشی از ضعف b است.
• وقتی که a I^I b ، جریان های مثبت و منفی با هم برابرند.
• وقتی a R^I b قدرت بیشتر یک گزینه ناشی ازضعف گزینه دیگر است.در چنین حالتی اطلاعاتی که توسط دو جریان به وجود می آیند سازگار نیستند.

خدمات فرابگیر

1. تبلیغات در فضای مجازی گوگل، اینستاگرام و فیس بوک.
2. مدیریت صفحات اجتماعی اینستاگرام و فیس بوک.
3. برنامه نویسی حرفه ای با جدیدترین متدهای روز دنیا
4. طراحی وب سایت و سئو نمودن مطالب با جدیدترین راهکارها برای بازدید حداکثری مطالب
5. خدمات طراحی سربرگ؛ کار ویزیت، لوگو و بسته مدیریتی
6. پروژهای دانشجویی در زمینه تحقیق در عملیات، آمار و تصمیم گیری چندمعیاره
7. آموزش مجازی برای کاربران در زمینه های درخواستی دوره های موجود در وب سایت

باعث افتخارست که مجموعه ما تا کنون بیش از ۱۲۰۰۰ پروژه موفق در زمینه های متخلف ارائه نموده است که با مراجعه به بخش نمونه کارها در دسترس شما عزیزان قرار گرفته است. در صورتی که تصور می کنید پروژه مورد نظر شما در این دسته بندی ها قرار ندارد با تماس با تیم حرفه ای ما می توانید از مشاوره رایگان بهره مند گردید.